Impact erosiebestrijding Mbala-Mbala?
De eerste schetsen en plannen voor een systematische aanpak voor het bestrijden van erosie en het herstellen van ravijnen dateren reeds van 2015. De interventies werden geleidelijk opgebouwd, met vallen en opstaan. Wat is de stand van zaken? Er zijn geen degelijke topografische opmetingen beschikbaar om de evolutie te kunnen meten.
Wel staat het vast dat de ravijn Kamanyola waar de meeste interventies hebben plaatsgevonden er nu beter aan toe is dan vijf jaar geleden. De verdere ontwikkeling (verdiepen en verbreden) van de ravijn – en hiermee eveneens het risico op van verlies van huizen – werd vermeden. Het staat vast dat op verschillende plaatsten waar dammen werden gebouw het niveau van de bedding hoger ligt, en de sectie breder is. Het afstromende water is hierdoor beter beheersbaar en richt minder vernieling aan op zijn weg langsheen de ravijn.
Belangrijker is de vaststelling dat ingrepen die stroomopwaarts van de ravijn plaatsvonden, het gewenste effect hebben behaald. Langsheen (A) de weg werd een grote hoeveelheid water afgevoerd bij regenbuien. Dit afstromende water lag aan de basis van de ravijnvorming. De retentiestructuren die sinds enkele jaren werden aangelegd, en het regelmatige onderhoud, hebben ervoor gezorgd dat de hoeveelheid water dat zijn weg vindt naar de ravijn drastisch is verminderd.
Welke actie in de toekomst?
In 2021 zal onderhoud van dammen en waterretentiestructuren worden verder gezet. Er zal verder worden geëxperimenteerd met aangepaste technieken en er zal verder worden ingezet om vetiver als erosiebestrijdingsmiddel. De evaluatie in de ravijn leert dat bepaalde punten meer gevoelig zijn dan andere, hier bieden de kleine dammen onvoldoende weerstand.
Op deze plekken wordt overwogen om hogere en bredere dammen aan te brengen. Grotere constructies kunnen gaan fungeren als retentiestructuren in de ravijn, maar brengen ook hogere risico’s met zich mee, indien deze zouden falen bij extreme omstandigheden. Dit vraagt verder studiewerk en opbouwen van kennis en ervaring.
Een belangrijker aspect is echter het verstreken van het draagvlak en de participatie in de wijk. In de meeste staten (C) krijgt het afstromende water nog steeds vrij spel omdat inwoners moeilijk tot inzicht komen en te overtuigen zijn van de noodzaak van eenvoudige maatregelen om water zoveel mogelijk bij de bron vast te houden en te laten infiltreren om zo geulvorming in de wegen en ernstigere vormen van ravijnvorming tegen te gaan. Sensibiliseren is nodig om steun te krijgen en om vandalisme tegen te gaan.
Om de slaagkansen te verhogen zal in eerste instantie met – en via – lokale scholen worden gewerkt. Er zal een lessenpakket of modules worden samengesteld en er wordt een training voorzien voor de vrijwilligers van AVES die deze acties in scholen zullen uitvoeren. Een verder uitgewerkt voorstel met plan van aanpak wordt in het eerste kwartaal uitgewerkt. Dit wordt de inzet voor 2021!
